Decyzje Metropolity Katowickiego - www.izydor-radlin.katowice.opoka.org.pl

Zgodnie z decyzją Konferencji Episkopatu Polski, podjętą na 389. Zebraniu Plenarnym w Kalwarii Zebrzydowskiej w dniach 11–12 czerwca br., na podstawie  93 Kodeksu Prawa Kanonicznego, z dniem 20 czerwca br., tj. od XII Niedzieli Zwykłej, odwołuję dyspensę od uczestnictwa we Mszy Świętej w niedziele i święta nakazane, udzieloną w związku z sytuacją epidemiczną wywołaną pandemią.

Mając na uwadze, że Eucharystia jest źródłem i szczytem chrześcijańskiego życia, a także sakramentem spotkania z żywym Jezusem Chrystusem, usilnie zapraszam wszystkich wiernych archidiecezji do nieustannego odkrywania wartości świętej Wieczerzy, szczególnie poprzez regularne uczestnictwo w niedzielnej Mszy św. Licząc na życzliwe przyjęcie tego zaproszenia, nadal proszę Was o respektowanie aktualnie obowiązujących przepisów sanitarnych.

1. W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną obowiązują nadal dotychczasowe akty prawne i wskazania, z uwzględnieniem bieżących aktualizacji kościelnych i cywilnych.

2. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 25 marca 2021 r. odnośnie do limitu uczestników nabożeństw w kościołach, w Eucharystii niech uczestniczą przede wszystkim osoby związane z intencją Mszy św. Bezwzględnie należy zachowywać zasadę – 1 osoba na 20 m2. Zaleca się zaznaczanie w ławkach bezpiecznych stref. Z najwyższą troską trzeba też wypełniać wskazania dotyczące bezpieczeństwa, stosowania dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem głównego celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni i wietrzenia kościoła. Za te profilaktyczne i konieczne działania odpowiedzialni są proboszczowie i administratorzy parafii, którym stanowczo przypominam obowiązek posłuszeństwa (por. kan. 273).

3. Przypominam, że ważna jest nadal dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św., dlatego w aktualnej sytuacji serdecznie zachęcam wiernych do duchowej łączności, szczególnie w liturgii dni Wielkiego Tygodnia, za pośrednictwem transmisji telewizyjnych i radiowych, a także do korzystania z transmisji archidiecezjalnych lub parafialnych celebracji, udostępnianych za pośrednictwem Internetu. W dni Triduum Sacrum zachęcam do korzystania z transmisji z katowickiej katedry, która jest pierwszym miejsce sprawowania paschalnych tajemnic naszego zbawienia, uobecnianych w liturgii Kościoła.

4. Mając na uwadze niebezpieczeństwo zakażenia się wirusem drogą kropelkową, kolejny raz usilnie zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania. O tym zaleceniu celebrans Mszy św. powinien informować każdorazowo wiernych w ramach wstępnego pozdrowienia lub bezpośrednio przed udzielaniem Komunii św. Osobom, które mimo zalecenia chcą przyjąć Komunię św. do ust, należy jej udzielić na końcu obrzędu Komunii św. lub równocześnie w innym miejscu kościoła, jeśli pozwala na to liczba szafarzy. Szafarze są również zobowiązani – przed i po udzielaniu Komunii św. - do koniecznych zabiegów dezynfekujących. Nadzwyczajni szafarze Komunii św. są również proszeni o przyjmowanie Komunii św. na rękę.

5. W ciągu dnia kościoły pozostają otwarte. Zachęcam wiernych, zwłaszcza gdy z uwagi na bardzo poważną sytuację epidemiczną na Górnym Śląsku nie będą mogli wziąć udziału w Mszach świętych i nabożeństwach, do nawiedzania kościoła i adorowania Pana Jezusa w Najświętszym Sakramencie w całym okresie wielkanocnym.

6. Apeluję do Księży Dziekanów, aby wzorcowo przestrzegali wskazań zawartych w Zarządzeniu i reagowali na ewentualne zgłoszenia ich lekceważenia w parafiach dekanatu.

Powyższe Zarządzenie należy przedstawić wiernym oraz umieścić w gablotce i na stronie internetowej parafii.

                                                                                                                    

                                                                                                                                                          † Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

Katowice, 26 marca 2021 r. VA I – 21/21

Mając na uwadze, że całe terytorium naszego kraju objęto tzw. czerwoną strefą, wszystkim wiernym udzielam ogólnej dyspensy od obowiązku niedzielnego i świątecznego uczestnictwa we Mszy św. w okresie obowiązywania wyżej wymienionej regulacji.

Zachęcam Parafie, aby włączyły się w Solidarnościowy Korpus Wsparcia Seniorów.
(Załącznikami do tego punktu są dwa plakaty. Z powodu ich objętości, uniemożliwiającej przesłanie za pośrednictwem poczty elektronicznej, podaję link do strony internetowej, za pośrednictwem której można je pobrać) https://drive.google.com/drive/folders/1Hnym0ahT6ZDDbIyeSpWH5Y7QSudFoom6?usp=sharing).

Korzystając z okazji składam wszystkim – duchownym i wiernym świeckim - szczere podziękowanie za modlitewne wsparcie w minionym okresie zakażenia koronawirusem. Bóg zapłać Służbie Zdrowia za pomoc i wsparcie. Wszyscy – niezależnie czy chorzy czy zdrowi – twórzmy solidarną wspólnotę zmagającą się z zagrożeniem zdrowia, a nawet życia; niech nas wszystkich ochroni tarcza modlitwy różańcowej i wsparcie Matki Bożej Piekarskiej, Lekarki!

† Wiktor Skworc  
Arcybiskup Metropolita Katowicki
Katowice, 24 października 2020 r.

W archidiecezji katowickiej nowe zarządzenia dotyczą parafii znajdujących się na terenie Rudy Śląskiej, Rybnika oraz powiatów pszczyńskiego, rybnickiego i powiatu wodzisławskiego.

Jak czytamy w par. 25 ust. 8 Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 sierpnia br., "zgromadzenia organizowane w ramach działalności kościołów i innych związków wyznaniowych mogą się odbywać w obszarze czerwonym pod warunkiem, że (...) w budynkach kultu religijnego znajduje się nie więcej uczestników niż wynosi 50% obłożenia budynku lub innego obiektu kultu religijnego, oprócz osób sprawujących kult religijny".

- Oznacza to, że w kościele, w którym zazwyczaj po przeliczeniu wszystkich miejsc siedzących i stojących może przebywać 300 wiernych, według nowych regulacji w obszarze czerwonym w Mszy św. może uczestniczyć maksymalnie połowa tej liczby - tłumaczy ks. Tomasz Wojtal, rzecznik metropolity katowickiego.

Wszystkich uczestników liturgii, bez względu na obszar, na którym znajduje się kościół, obowiązuje nakaz zakrywania ust i nosa. Z obowiązku tego zwolnieni są celebransi. Dodatkowo w obszarze czerwonym także osoby przebywające na zewnątrz kościołów, bez względu na odległość między osobami, muszą używać maseczek. W przypadku obszaru żółtego i zielonego wystarczy odpowiedni dystans społeczny, nie mniejszy niż 1,5 m.

Rozporządzenie zostało przesłane do księży proboszczów, którzy są zobowiązani do uwzględnienia zarówno nowych, jak i obowiązujących już zaleceń w dyspozycjach duszpasterskich.

- Wprawdzie czas urlopów i wakacji sprzyja podróżowaniu i spotykaniu się z osobami, ale nie możemy zapominać, że stan epidemii nie został odwołany. Wciąż istnieje realne niebezpieczeństwo zachorowania na COVID-19. Liczby nowych zakażeń, które w tych dniach podaje Ministerstwo Zdrowia, nie pozostawiają złudzeń. Przestrzeganie zaleceń i przepisów sanitarnych w duchu odpowiedzialności za zdrowie i życie swoje i innych to nasz obowiązek i konkretna realizacja chrześcijańskiego przykazania miłości bliźniego - dodaje ks. Wojtal.

W archidiecezji katowickiej zmiany obejmą parafie Rudy Śląskiej, Rybnika oraz powiatów pszczyńskiego, rybnickiego i wodzisławskiego.

Wstęp

W związku z sytuacją epidemiologiczną dotychczasowe akty prawne metropolity katowickiego obowiązują nadal w takim zakresie, jaki określają najnowsze rozporządzenia władzy cywilnej, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań zaktualizowanych w niniejszym zarządzeniu.

1. Odwołanie dyspensy

Z dniem 6 czerwca br. odwołana zostaje ogólna dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. Zgodnie z przepisami prawa kościelnego „wierni są zobowiązani do uczestnictwa w Eucharystii w niedzielę i dni nakazane, chyba, że są usprawiedliwieni dla ważnego powodu, np. choroba, pielęgnacja niemowląt (por. KKK 2180, 2181, 2182.). W obecnej sytuacji utrzymuje się dyspensę dla osób w podeszłym wieku, osób z objawami infekcji oraz tych, którzy czują obawę przed zarażeniem. Wiernych, którzy z uzasadnionej racji nie mogą uczestniczyć w niedzielnej Eucharystii, zachęcam do duchowej łączności ze wspólnotą Kościoła, korzystania z transmisji telewizyjnych, radiowych bądź internetowych oraz do stosowania praktyki Komunii św. duchowej.

2. Sprawowanie Eucharystii i innych nabożeństw w kościele

Podczas sprawowania Eucharystii i innych nabożeństw, które zostają przywrócone zgodnie z kalendarzem liturgicznym i parafialną tradycją, należy z najwyższą troską zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni. Za zgodą rodziców i z zachowaniem wszystkich rygorów sanitarnych przywraca się posługę służby liturgicznej, w tym ministrantów, lektorów, kantorów oraz scholi, a także udzielanie Komunii św. w kościele przez nadzwyczajnych szafarzy. Nadal zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania.

3. Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania

W ślad za zarządzeniem z dnia 16 maja br. zachęcam wiernych do korzystania z sakramentu pokuty i pojednania, zwłaszcza w okresie wielkanocnym, który trwa do niedzieli Trójcy Przenajświętszej (7 czerwca), i do pełnego uczestnictwa we Mszy św. tzn. z przyjęciem Komunii św.

4. Duszpasterstwo

Przywracamy w parafiach odwiedziny chorych z posługą sakramentalną z zastosowaniem wszystkich aktualnie obowiązujących zasad sanitarnych. Zaleca się rozłożenie tej posługi w czasie, aby nie kumulować odwiedzin w jednym dniu.

Udzielanie sakramentu bierzmowania w parafiach należy organizować za pośrednictwem Wydziału Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej, a następnie szczegóły uzgadniać z biskupem – szafarzem sakramentu.

W nawiązaniu do pkt. 5 zarządzenia z dnia 4 maja br. polecam proboszczom zorganizowanie uroczystości wczesnej i pierwszej Komunii św. w ścisłej współpracy z rodzicami i katechetami, z zachowaniem obowiązujących zasad sanitarnych i z uwzględnieniem rozporządzeń władzy cywilnej.

Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, możliwe będzie zorganizowanie procesji Bożego Ciała. Zaleca się jej organizację wokół kościoła z czterema błogosławieństwami bez konieczności budowy osobnych ołtarzy. Należy przy tym zastosować najnowszą normę służb medycznych, według której w zgromadzeniach poza budynkami kultu może uczestniczyć do 150 osób, a także stosowne zalecenia sanitarne.

Zalecam także wystawienie Najświętszego Sakramentu do adoracji wiernych po ostatniej Mszy św. przedpołudniowej do Mszy św. wieczornej.

Przywracamy duszpasterstwo dzieci i młodzieży, w tym pracę formacyjną służby liturgicznej, Dzieci Maryi, ERM, Ruchu Światło-Życie, a także innych grup parafialnych. W porozumieniu ze szkołą, rodzicami oraz katechetami można planować Msze św. szkolne, zwłaszcza na zakończenie roku szkolnego.

5. Duchowieństwo

Przywracamy dekanalne spotkania formacyjne w II czwartek każdego miesiąca. Zachowując zasadę rezydencji, duchowni mogą korzystać z przysługującego im dnia wolnego.

Niniejsze zarządzenie obowiązuje od dnia 30 maja 2020 r. (z wyjątkiem punktu 1).

Należy je umieścić w gablotce i na głównej stronie internetowej parafii oraz przekazać i wyjaśnić wiernym w ogłoszeniach parafialnych.

† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

 

† Wiktor Skworc Arcybiskup Metropolita Katowicki

Katowice, 16 maja 2020 r., w święto św. Andrzeja Boboli, prezbitera i męczennika, patrona Polski

Wstęp
W związku z aktualną sytuacją epidemiologiczną w województwie śląskim i w archidiecezji katowickiej, obowiązują nadal dotychczasowe akty prawne Metropolity Katowickiego związane z ogłoszeniem stanu epidemicznego i odnoszące się do sprawowania posługi duszpasterskiej i liturgicznej, ze szczególnym uwzględnieniem wskazań zaktualizowanych w niniejszym zarządzeniu.

1. Dyspensa

Dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Proszę osoby będące w grupie podwyższonego ryzyka zarażenia (chorych, starszych wiekiem i kobiety w stanie błogosławionym) o pozostanie w domu. Nadal serdecznie zachęcam wiernych do uczestniczenia we Mszy św. za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych. Zapraszam wszystkich – duchownych i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy we wspólnotach domowych, w szczególności do modlitwy różańcowej o godz. 20.30 w jedności z Ojcem Św. Franciszkiem; w maju dołączamy do tej modlitwy odmówienie Litanii Loretańskiej.

2. Sprawowanie Eucharystii w kościele

Mając na względzie obowiązujące rozporządzenia Ministerstwa Zdrowia podtrzymuję, że w Eucharystii uczestniczą przede wszystkim osoby związane z intencją Mszy św. z zachowaniem zasady – 1 osoba na 15 m2. Z najwyższą troską należy zachować wszystkie zasady dotyczące bezpieczeństwa, stosownego dystansu osób, zasłaniania ust i nosa (z wyjątkiem celebransa) oraz dezynfekcji powierzchni i wietrzenia kościoła po każdej Mszy św. (por. https://www.gov.pl/web/koronawirus).
Posługa liturgiczna ministrantów i lektorów w wieku szkolnym oraz udzielanie Komunii św. przez nadzwyczajnych szafarzy pozostają nadal zawieszone. Duchowni – odpowiedzialni za poszczególne grupy służby liturgicznej mają obowiązek prowadzenia ich formacji według aktualnych możliwości.
Osoby dorosłe posługujące przy ołtarzu zobowiązane są do zachowania wszystkich rygorów sanitarnych i przyjmowania Komunii św. na rękę, podobnie jak pozostali wierni. Mając na uwadze niebezpieczeństwo zakażenia się wirusem drogą kropelkową, kolejny raz usilnie zalecam wiernym przyjmowanie Komunii św. na rękę, a celebransom tę formę jej udzielania.

3. Koncelebra

Przypominam, że w czasie epidemii należy pozostawić przygotowywanie kielicha, spożywanie z niego i puryfikację głównemu celebransowi. Koncelebransi spożywają Ciało i Krew Pańską przez zanurzenie, po czym główny celebrans spożywa Krew Pańską i puryfikuje naczynia liturgiczne.

4. Sprawowanie sakramentu pokuty i pojednania

Zachęcam wiernych do korzystania z sakramentu pokuty i pojednania. Mając jednak na względzie poważne zagrożenie zdrowia i życia, nadal stosujemy w parafiach wyłącznie nadzwyczajną formę spowiedzi św. dla tych, którzy osobiście o to poproszą. Penitencjaria Apostolska w swojej nocie z 20 marca br. stwierdziła: „W obecnej sytuacji zagrożenia pandemią do biskupa diecezjalnego należy zatem wskazanie kapłanom i penitentom, że podczas indywidualnego sprawowania sakramentu pojednania należy zwracać szczególną uwagę na to, aby spowiedź odbywała się w przewietrzonym miejscu poza konfesjonałem, z zachowaniem odpowiedniego dystansu, przy użyciu masek ochronnych, zwracając absolutną uwagę na sakrament i niezbędną dyskrecję”. Miejscem takiej spowiedzi, zamiast konfesjonału, może być salka parafialna bądź inne pomieszczenie. Należy przy tym zachować wskazane środki ostrożności i wzajemnego bezpieczeństwa.
Obowiązkiem duszpasterzy jest wyjaśnianie wiernym pozasakramentalnych dróg pojednania z Bogiem i Kościołem. Przypominam jednocześnie, że zawsze, ilekroć istnieje poważna racja, i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski, wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”.

5. Uroczystość Wczesnej i Pierwszej Komunii św.

Ze względu na niemożliwość określenia czasu zakończenia pandemii, polecam proboszczom zorganizowanie w najbliższym czasie uroczystości wczesnej i pierwszej Komunii św. w ścisłej współpracy z rodzicami i katechetami dla pojedynczych lub kilku rodzin, tak by zachować obowiązujące zasady sanitarne. Odkładanie i planowanie uroczystości komunijnej dla części lub całej grupy dzieci na bliżej nieokreśloną przyszłość nie będzie służyło duchowemu dobru dzieci. Tym niemniej ostateczną decyzję niech podejmują w tej sprawie rodzice, zawsze w porozumieniu z proboszczem.
Bezpośrednie przygotowanie do uroczystości komunijnej powinno mieć również charakter indywidualny (rodzinny – zdalny, bez mnożenia spotkań), zaś pierwszą spowiedź św. należy sprawować według zasad opisanych w punkcie 4. Pierwszej Komunii św. udzielamy podczas Mszy św. w niedzielę i dni powszednie; także podczas Mszy św. dodatkowych, na które tym samym wydaję zgodę. Rodziców i dzieci komunijne należy roztropnie pouczyć o formie przyjęcia Komunii św. na rękę i wyjaśnić racje.

6. Duszpasterstwo

Wyrażając wdzięczność wszystkim księżom za podejmowanie w czasie trwania pandemii inicjatyw pastoralnych oraz za troskę o wiernych, zobowiązuję duszpasterzy odpowiedzialnych za poszczególne grupy i wspólnoty parafialne do podtrzymywania kontaktów z nimi w formie nadzwyczajnej: kontaktu telefonicznego i internetowego, a także w miarę możliwości do przekazywania im katechez udostępnianych online.
Otwarta zostaje możliwość organizowania spotkań formacyjnych dla dorosłych (katecheza, krąg biblijny) z uwzględnieniem obowiązujących wymagań sanitarnych.
Ponieważ w dalszym ciągu zawieszone są tzw. objazdy chorych, duszpasterze powinni utrzymywać z tymi osobami i ich rodzinami kontakt telefoniczny, rozeznając duchowe potrzeby, z Komunią św. i spowiedzią włącznie. Jednak wizytę duszpasterską składamy na wyraźne zaproszenie osoby chorej lub jej rodziny, zachowując szczególny rygor sanitarny.
Kapelanów szpitalnych i hospicyjnych zachęcam do stałego kontaktu z dyrekcjami tych ośrodków medycznych w odniesieniu do zakresu ich posługi duszpasterskiej.
W związku z 100. rocznicą urodzin św. Jana Pawła II zalecam odprawienie Mszy św. dziękczynnej za Jego życie i pontyfikat w niedzielę 17 maja, bądź nazajutrz, bez możliwości oddania czci relikwiom Świętego przez ucałowanie. Usilnie zachęcam do przypominania Jego nauczania, zwłaszcza homilii i katechez wygłaszanych podczas pielgrzymek do Polski. W czasie pandemii pamiętajmy szczególnie o nauce św. Jana Pawła II o preferencyjnej opcji na rzecz ubogich (por.: encyklika „Sollicitudo Rei Socialis”, 42). Obowiązkiem duszpasterzy jest dostrzeżenie ich w parafii.
Tegoroczna pielgrzymka mężczyzn i młodzieńców do sanktuarium Matki Bożej Piekarskiej nie odbędzie się w tradycyjnej formie. Natomiast w ostatnią niedzielę maja br. odprawię Mszę św. w bazylice piekarskiej, a homilię wygłosi abp Grzegorz Ryś. Uroczystość ta będzie transmitowana za pośrednictwem telewizji. Szczegóły podamy w najbliższym czasie.
Udzielanie sakramentu bierzmowania pozostaje nadal zawieszone.

Biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujący stan prawny, nie organizujemy:

7. Procedura na wypadek zakażenia koronawirusem

Stwierdzenie zakażenia bądź zarządzenie kwarantanny wobec duchownego i jego najbliższych współpracowników – orzeczone przez kompetentne władze państwowe – skutkuje w trybie natychmiastowym poddaniem się rygorom służb sanitarnych i koniecznością zgłoszenia tego faktu do kanclerza Kurii Metropolitalnej lub dyrektora Wydziału Duszpasterstwa.
Mając na uwadze dyspozycje wydane w zarządzeniach z dnia 16 i 31 marca br. oraz pojawiające się przypadki zakażenia lub nałożonej na księży kwarantanny, w dalszym ciągu bezwzględnie obowiązuje duchownych zachowanie rezydencji; ograniczenie do koniecznego minimum wyjazdów, a także zawieszenie spotkań rocznikowych, koleżeńskich itp.

8. Transmisje internetowe

Drogą internetową transmitujemy jedynie Msze św. i udostępniamy katechezy formacyjne. Możliwość ta zakłada konieczność wzorcowego przygotowania i celebracji liturgii w odniesieniu do wierności przepisom liturgicznym, doboru śpiewów, opracowania homilii czy katechezy. Nie należy udostępniać nagrań obrzędów Mszy św. po ich zakończeniu. Mogą być one jedynie transmitowane w czasie rzeczywistym.
Z internetowych stron parafialnych należy zatem usuwać archiwalne nagrania celebracji, a wiernym wyjaśniać sens duchowego uczestnictwa w dokonującej się aktualnie czynności liturgicznej. Wskazują na to dokumenty kościelne, ostatnio Dekret Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 25 marca 2020 r.: „Wierni powinni zostać poinformowani o godzinie rozpoczęcia uroczystości, aby mogli przyłączyć się do modlitwy w swoich domach. Pomocne mogą być środki przekazu nadające na żywo, nie nagrane.”

Dzisiejsze Zarządzenie należy umieścić w gablotce i na głównej stronie internetowej parafii.

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita Katowicki

Katowice, 4 maja 2020 r., we wspomnienie św. Floriana, patrona archidiecezji.

Kościół powszechny znalazł się w nadzwyczajnej sytuacji. Pierwszy raz od wieków Ojciec Święty będzie sprawował Liturgię Wielkiego Tygodnia bez udziału wiernych.
Z głęboką wiarą w Bożą obecność oraz w poczuciu wielkiej odpowiedzialności za zdrowie i życie wiernych i całego społeczeństwa, bazując na wcześniejszych dokumentach KEP oraz zarządzeniach Metropolity Katowickiego, przekazuję duchownym diecezjalnym i zakonnym posługującym w archidiecezji katowickiej wskazania, zobowiązując do wiernego ich przestrzegania na podstawie KPK kan. 273 i 274 par. 2.

I.    Dyspensa
Z dniem 29 marca br. dyspensa od obowiązku uczestnictwa w niedzielnej Mszy św. jest prolongowana i obowiązuje aż do odwołania. Serdecznie zachęcam wiernych do uczestniczenia we Mszy św., nabożeństwach i rekolekcjach za pośrednictwem transmisji telewizyjnych, radiowych i internetowych.
Mając na względzie najnowsze rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca br., kierując się pasterską troską o zachowanie zdrowia wiernych i celebransów, zarządzam aż do odwołania celebrowanie wszystkich Mszy św. i Triduum Paschalnego bez obecności wiernych. To samo dotyczy kaplic w klasztorach i domach zakonnych. Poza celebracjami kościoły pozostają otwarte jako miejsca na indywidualną modlitwę.
Zapraszam wszystkich – duchownych i wiernych świeckich – do wytrwałej modlitwy we wspólnotach domowych w duchu słów Jezusa Chrystusa: „Jeśli dwaj z was na ziemi zgodnie o coś prosić będą, to wszystkiego użyczy im mój Ojciec, który jest w niebie. Bo gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich” (Mt 18,19-20).
Szczególnie ważna jest nasza wspólnotowa modlitwa różańcowa o godz. 20.30, połączona z Apelem Jasnogórskim i modlitwą do Matki Bożej Piekarskiej, Lekarki. Niech w tej nadzwyczajnej sytuacji rodziny stają się coraz bardziej domowymi Kościołami, tworzącymi rodzinę Kościoła naszej archidiecezji. Wezwaniem do tej modlitewnej jedności niech będzie głos dzwonów naszych kościołów o godz. 20.15.

II.    Sakrament pokuty i pojednania
1.    Kodeks Prawa Kanonicznego (kan. 960-961) wyraźnie wskazuje, że w razie niemożliwości fizycznej obecności penitenta stosuje się inne drogi pojednania, a nie spowiedź. Zawsze, ilekroć istnieje poważna racja i nie ma sposobności wyspowiadania się, wtedy dla usposobienia duszy do stanu łaski, wierny „jest obowiązany wzbudzić akt żalu doskonałego, który zawiera w sobie zamiar wyspowiadania się jak najszybciej”. Katechizm Kościoła Katolickiego w nr 1452 objaśnia, że „żal, który wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany żalem doskonałym lub żalem z miłości. Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”.
    Obowiązkiem duszpasterzy jest wyjaśnienie wiernym przedstawionych możliwości dróg pojednania (vide załącznik nr 1; proszę o umieszczenie go na internetowej stronie parafialnej; ewentualnie powielić i wyłożyć w kościele.).

2.    W związku z tym w parafiach nie będzie możliwości skorzystania z sakramentu pokuty w zwyczajnej formie! Jednak w sytuacjach wyjątkowych, wyrazem duszpasterskiej troski będzie umożliwienie skorzystania z sakramentu pokuty i pojednania tym wiernym, którzy o to osobiście poproszą. Wskazane jest uprzednie, telefoniczne umówienie. Miejscem takiej spowiedzi niech będzie zakrystia, salka parafialna bądź inne pomieszczenie. Należy przy tym zachować wskazane środki ostrożności i wzajemnego bezpieczeństwa – petenta i spowiednika.
 
3.    Niemożliwa jest spowiedź przez środki komunikacji elektronicznej (np. telefon, komunikator internetowy itp.). Stolica Apostolska nigdy nie zezwoliła na spowiedź przez telefon, a wszystkie dotychczasowe wypowiedzi wyraźnie zakazują spowiedzi „na odległość” i wskazują, że w przestrzeni wirtualnej „nie ma sakramentów”.

III.    Komunia święta
1.    W wykładni trzeciego przykazania kościelnego („Przynajmniej raz w roku, w okresie wielkanocnym, przyjąć Komunię Świętą”) Konferencja Episkopatu Polski ustaliła (1985 r.), że okres, w którym obowiązuje to przykazanie obejmuje czas od Środy Popielcowej do Niedzieli Trójcy Świętej. Ze względu za zaistniałą sytuację usilnie zachęcam wiernych do korzystania z Komunii duchowej, po wzbudzeniu skruchy i żalu doskonałego.

IV.    Wielki Tydzień/Triduum Paschalne
1.    Porządek/organizację Liturgii Wielkiego Tygodnia reguluje dekret Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dn. 19.03.2020 r.

2.    Niedziela Palmowa (vide p. I niniejszego zarządzenia).

3.    Uczestnictwo w celebracjach Triduum Paschalnego nie jest nakazane (Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wigilia Paschalna). Obowiązkowy jest udział w Mszy św. w Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego, jednak także w tym dniu obowiązują ogłoszone ograniczenia prawne i aktualna jest udzielona dyspensa.

4.    W Wielkim Tygodniu zalecam utrzymanie tradycyjnych godzin zaplanowanych
w parafii celebracji, choć będą sprawowane bez obecności wiernych. Należy powiadomić parafian o czasie ich rozpoczęcia, ażeby mogli włączyć się duchowo w modlitwę w swoich domach.

Wielki Czwartek
1.    Msza Krzyżma św. przeniesiona jest na inny termin. Korzystamy nadal z Oleju Chorych pobłogosławionego przed rokiem w Wielki Czwartek.

Wielki Piątek
1.    Zachęcam duchowieństwo do odmawiania Ciemnej Jutrzni w kapłańskich wspólnotach na probostwie lub w kościele.
2.    W Liturgii Męki Pańskiej do modlitwy powszechnej dołączamy intencję specjalną (vide załącznik nr 2).
3.    Nie urządzamy Bożego Grobu i adoracji Krzyża. Zachęcamy wiernych do adoracji Krzyża w swoich mieszkaniach.  

Wielka Sobota
1.    Nie ma tradycyjnego obrzędu błogosławienia pokarmów. Zamiast tego proponujemy wiernym obrzęd błogosławieństwa posiłku w domu przed śniadaniem wielkanocnym (vide załącznik nr 3). Proszę o umieszczenie go na internetowej stronie parafialnej; ewentualnie powielić i wyłożyć w kościele.

Wigilia Paschalna/Wielkanoc
1.    Zachowujemy przepisy liturgiczne dotyczące czasu celebracji Wigilii Paschalnej, chociaż będziemy ją sprawować bez obecności wiernych.

2.    Na początku Wigilii Paschalnej i przy obrzędzie światła należy pominąć rozpalanie ogniska i procesję. W praktyce więc liturgię rozpoczynamy w prezbiterium, gdzie po zapaleniu paschału przechodzi się bezpośrednio do Orędzia Wielkanocnego (Exsultet). Potem następuje liturgia Słowa. W czasie liturgii chrzcielnej należy tylko odnowić przyrzeczenia chrzcielne (por. Missale Romanum, s. 371, n. 55), nie stosując pokropienia. Potem następuje liturgia eucharystyczna. Nie ma procesji rezurekcyjnej.

V.    Koncelebra
W tym czasie należy pozostawić przygotowywanie kielicha, spożywanie z niego i puryfikację głównemu celebransowi. Koncelebransi spożywają Ciało i Krew Pańską przez zanurzenie, po czym główny celebrans spożywa Krew Pańską i puryfikuje naczynia liturgiczne.

VI.    Uroczystość Pierwszej Komunii św.
1.    Do Wielkanocy odwołane są wszystkie spotkania z dziećmi komunijnymi i ich rodzicami. Przyjmujemy zasadę, że jeżeli szkoły pozostają zamknięte i dzieci mają pozostawać w domach, nie organizujemy dla nich także żadnych zajęć w parafii (w tym pierwszych spowiedzi).

2.    Po Wielkanocy:
a.    wariant I: jeżeli stan epidemii nie zostanie odwołany i dzieci nie wrócą do szkół, należy odwołać wszystkie I Komunie Święte do czasu ustania epidemii.
b.    wariant II: jeżeli po Wielkanocy dzieci wrócą do szkół i stan epidemii zostanie odwołany, decyzję o przyjęciu I Komunii Świętej należy pozostawić rodzicom w porozumieniu z księdzem proboszczem. Każdy przypadek należy rozpatrzyć indywidualnie, nie może decydować głosowanie lub wola większości.

3.    Gdyby rodzice zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym (zwykle majowym) terminie, należy uczynić to z zachowaniem najwyższych środków ostrożności, w małych grupach lub nawet pojedynczo, niekoniecznie w niedzielę.

4.    Gdyby rodzice nie zdecydowali się na I Komunię Świętą swojego dziecka w pierwotnym terminie, należy im to umożliwić w terminie późniejszym, kiedy sami uznają, że zagrożenie dla ich dzieci minęło.

5.    Duszpasterzy zachęcam, by byli w stałym kontakcie (jeśli nie osobistym, to telefonicznym lub mailowym) z rodzinami dzieci komunijnych i wsłuchiwali się w ich opinie.

VII.    Pogrzeb
W dniu pogrzebu można celebrować Mszę św. żałobną bez udziału wiernych i ciała zmarłego (ew. urny). Obrzędy pogrzebu ograniczamy wyłącznie do stacji przy grobie z udziałem najbliższej rodziny, w liczbie nie większej niż 5 osób.

UWAGA!
Przedstawiony dokument należy umieścić w gablotkach oraz na stronie internetowej parafii (startowa/powitalna). Powyższe wskazania mogą ulec modyfikacji.

Zakończenie
Sługa Boży ks. Jan Franciszek Macha 2 kwietnia 1942 r. napisał w mysłowickim więzieniu, mieszczącym się niedaleko kościoła: „Dzisiaj w Wielki Czwartek otrzymałem zezwolenie do pisania. Jestem chwała Bogu zdrowy. Jest mi bardzo ciężko, że nie mogę brać udziału w tych pięknych ceremoniach Wielkiego Tygodnia. Jest mi bardzo smutno jak słyszę jak dzwony kościelne dzwonią. Jestem w ten czas w myślach tam przy ołtarzu, który jest około 200 m oddalony od mojej celi.  Czas postu już za nami. Następnie zaśpiewamy to wesołe «Alleluja». Niestety, ja nie mogę z wami śpiewać, ale wychwalam Boga na ten sposób, który jest tutaj możliwy i proszę Wszechmocnego, żeby Was kochani Rodzice pocieszył. (…)”.

Drodzy Bracia!
W tym szczególnym czasie próby naszej wiary i pasterskiej miłości, zapewniam o mojej bliskości i modlitwie. Jestem – podobnie jak Biskupi Pomocniczy – do waszej dyspozycji.  Wspólnie wychwalajmy Boga na ten sposób, który jest możliwy, radując się otwartymi kościołami, sprawowaniem posługi sakramentalnej, nowymi możliwościami ewangelizacji, katechizacji i duszpasterstwa oraz budowania wspólnoty Kościoła.
Na koniec zwracam się do was ponownie słowami prośby wypowiadanej w czasie liturgii Mszy Krzyżma św.: „Módlcie się także za mnie, abym wiernie wypełniał urząd apostolski, który został mnie niegodnemu powierzony i wśród was był żywym wizerunkiem Chrystusa-Kapłana, Dobrego Pasterza, Nauczyciela i sługi wszystkich”. Polecam Was i Waszą posługę Jezusowi Chrystusowi Najwyższemu Kapłanowi i z serca Wam błogosławię.

Katowice, 25 marca 2020 r., w uroczystość Zwiastowania Pańskiego.
VA I – 22/20

† Wiktor Skworc
Arcybiskup Metropolita Katowicki  

Kodeks Prawa Kanonicznego w kan. 960 przedstawia naukę Kościoła o konieczności spowiedzi: „Indywidualna i integralna spowiedź oraz rozgrzeszenie stanowią jedyny zwyczajny sposób, przez który wierny, świadomy grzechu ciężkiego, dostępuje pojednania z Bogiem i Kościołem. Jedynie niemożliwość fizyczna lub moralna zwalnia od takiej spowiedzi. W takim wypadku pojednanie może się dokonać również innymi sposobami”. Kościół wskazuje taki sposób uzyskania przebaczenia grzechów ciężkich w wyjątkowej sytuacji niemożności wyspowiadania się. Jest nim wzbudzenie żalu doskonałego za grzechy oraz szczere pragnienie (postanowienie) wyspowiadania się. Katechizm Kościoła Katolickiego (nr 1452) opisując doskonały żal za grzechy stwierdza: „Gdy żal wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany «żalem doskonałym» lub «żalem z miłości». Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe”. Nauka ta opiera się na orzeczeniu Soboru Trydenckiego, który w nauce o sakramencie pokuty uczy o skrusze, czyli o żalu doskonałym: „…chociaż zdarza się, iż skrucha ta jest niekiedy dzięki miłości doskonała i pojednuje z Bogiem zanim jeszcze sakrament zostanie przyjęty, niemniej jednak pojednania tego nie należy przypisywać samej skrusze bez zawartego w niej pragnienia sakramentu” (rozdz. 4). Nauka ta należy do Tradycji Kościoła. Nie umniejsza ona w żaden sposób wagi sakramentu pokuty. Wręcz przeciwnie, pokazuje jego wartość: do otrzymania przebaczenia wszystkich grzechów w takiej wyjątkowej sytuacji potrzebny jest nie tylko żal doskonały, ale też pragnienie spowiedzi. W przyszłości wyrazi się ono ostatecznie w czynie: w akcie spowiedzi, gdy miną nieusuwalne przeszkody. Przy przypomnieniu tej ostatniej zasady, kierującej uwagę ku przyszłej spowiedzi, należy pamiętać, że osoba żałująca za swoje grzechy i pragnąca spowiedzi już teraz otrzymuje przebaczenie – „takie samo” (nie ma innego) jak w spowiedzi, czyli otrzymuje łaskę uświęcającą. Może zatem przyjmować Komunię świętą (w sposób sakramentalny lub duchowy). Co do zachowania zwykłych warunków spowiedzi wypada przypomnieć, że szczery i doskonały żal za grzechy zakłada realizację wszystkich pozostałych warunków: rachunku sumienia, postanowienia poprawy, zadośćuczynienia. Ponieważ ten ostatni nie wiąże się w tym przypadku z obligatoryjną pokutą nakładaną przez spowiednika, to można zakładać, że dobrowolna pokuta będzie owocna, ale jej kształt pozostaje w gestii osoby jednającej się z Bogiem.